Kimia ialah bidang sains yang, melalui pengetahuan tentang nilai asas yang mentakrifkan unsur kimia, membolehkan kita meramal sifat dan tingkah lakunya dalam sebatian kimia. Pengetahuan ini juga membantu kami menemui bentuk kimia baharu dan untuk lebih memahami asas-asas dunia alam semula jadi. Salah satu asas ini ialah nombor atom unsur. Ia bukan sahaja mentakrifkan tempat mereka dalam jadual berkala tetapi juga memberitahu kita tentang bilangan elektron yang kemudiannya secara langsung berinteraksi dengan molekul lain.
Komposisi nukleus atom: nombor atom dan nombor jisim
Untuk memahami konsep nombor atom dan nombor jisim unsur, kita mesti terlebih dahulu mempelajari maklumat utama tentang atom. Struktur atom kadangkala digambarkan sebagai sistem planet. Di tengah, kita mempunyai nukleus atom bercas positif, yang menumpukan hampir keseluruhan jisim atom. Di luar nukleus, terdapat elektron bercas negatif yang berputar di sekelilingnya. Nukleus menarik mereka dengan daya elektrostatik. Elektron, terutamanya yang terletak pada petala paling jauh (petala valensi), menentukan banyak sifat atom. Nombor atom – apa yang anda perlu tahu:
- nombor atom dan nombor jisim menentukan komposisi nukleus atom.
- nombor atom ialah bilangan cas asas positif dalam nukleus atom . Ia ditetapkan dengan huruf Z dan ditunjukkan di sudut kiri bawah simbol sebatian kimia .
- nombor atom memberitahu kita bilangan elektron yang beredar mengelilingi nukleus, kerana ia sama dengan bilangan proton positif dalam nukleus atom (atom adalah neutral elektrik). Sebaik sahaja kita mengetahui nilai-nilai ini, kita boleh mewujudkan unsur kimia yang kita hadapi.
- Unsur kimia ditakrifkan sebagai bahan yang mengandungi atom yang kesemuanya mempunyai nombor atom yang sama.
Isotop
Konsep nombor atom dan nombor jisim unsur kimia sering bermasalah. Walaupun kedua-dua konsep mempunyai definisi yang jelas, ia sering keliru. Ini membayangkan, sebagai contoh, takrifan yang salah bagi isu-isu lain berkenaan unsur kimia, seperti dalam kes isotop. Perlu diingat bahawa isotop berbeza dalam nilai nombor jisim (bilangan nukleon, iaitu jumlah neutron dan proton), manakala nombor atomnya adalah tetap. Isotop , ditakrifkan sebagai varian unsur kimia tertentu, berbeza dalam jisim atomnya. Oleh itu, varian mempunyai cas nuklear yang sama (bilangan proton yang sama) dan bilangan elektron yang sama beredar di sekelilingnya. Perbezaan yang jelas antara isotop ialah jisim atomnya. Ini disebabkan oleh fakta bahawa nukleus atom unsur yang sama mengandungi bilangan neutron yang berbeza. Atom setiap isotop dipanggil nuklida.
Nombor atom dan kedudukan unsur kimia dalam jadual berkala
Nilai nombor atom unsur kimia sangat berkorelasi dengan kedudukannya dalam jadual berkala. Unsur disusun mengikut nombor atom menaik, dari kiri ke kanan, dalam noktah . Apabila kita menganalisis kedudukan setiap unsur dalam jadual, kita dapat melihat bahawa tempoh pertama termasuk hidrogen dan helium, yang nombor atomnya ialah 1 dan 2, masing-masing. Tempoh kedua mengandungi dua unsur daripada kumpulan 1 dan 2, dan kemudian daripada kumpulan 13, 14, 15, 16, 17 dan 18. Analogi ini boleh diperhatikan dalam tempoh berikut dalam jadual unsur berkala.
Apakah nombor atom terendah dan tertinggi?
Nombor atom terendah ialah hidrogen , yang sama dengan 1. Nombor ialah 2 untuk helium, 3 untuk litium, dan seterusnya. Unsur yang diketahui hari ini mempunyai nombor atom tertinggi ialah unsur oganesson , dengan nombor atom 118. Atom pertama oganesson diperhatikan pada tahun 2002 oleh pasukan yang diketuai oleh Yuri Oganessian. Satu lagi pemerhatian oganesson berlaku pada tahun 2006, tetapi tidak dianggap boleh dipercayai oleh IUPAC. Walau bagaimanapun, ia telah diluluskan selewat-lewatnya pada tahun 2015. Elemen seperti oganesson ialah contoh elemen superheavy . Nukleus mereka mengandungi banyak proton (ia mempunyai nombor atom yang tinggi). Oganesson tidak wujud dalam kerak bumi; ia mungkin hanya wujud untuk masa yang singkat dalam keadaan yang dikawal ketat. Para saintis sentiasa bermasalah dengan persoalan sama ada ia mungkin untuk menghasilkan unsur yang lebih berat, dan di mana ia boleh diletakkan dalam jadual berkala. Pada tahun 1969, mereka juga mencadangkan penambahan tempoh kelapan kepada jadual berkala. Ia boleh termasuk unsur-unsur yang mempunyai nombor atom tertinggi antara 119 hingga 168. Walau bagaimanapun, tiada unsur sedemikian pernah disintesis. Tiada maklumat sama ada unsur tersebut sebenarnya boleh wujud.