Siri homolog ialah istilah yang merujuk kepada koleksi sebatian kimia yang mempunyai struktur dan sifat kimia yang hampir sama. Adalah mungkin untuk merekodkan sebatian tersebut dengan formula molekul biasa. Takrifan lain bagi siri homolog menyatakan bahawa ia adalah jujukan sebatian berturut-turut yang strukturnya berubah daripada yang sebelumnya dengan satu serpihan yang sama.
Bahan yang manakah tergolong dalam siri homolog?
Terdapat banyak kelas sebatian kimia , terutamanya organik, yang membentuk siri homolog . Siri homolog yang paling terkenal ialah set alkana , alkena dan alkuna , di mana nombor dalam nama merujuk kepada bilangan atom karbon yang terdapat dalam molekul.
Homolog
Inilah yang kita panggil sebatian individu kepunyaan siri homolog tertentu . Lebih kerap daripada tidak, beberapa sebatian pertama dalam siri tertentu mempunyai nama biasa mereka, manakala dalam beberapa seterusnya, teras nama itu berasal daripada angka Yunani atau Latin yang menunjukkan bilangan atom tertentu dalam molekul.
Contoh siri homolog
- Alkana dengan formula am C n H 2n+2
Nama kompaun | Nama yang selalu digunakan | Bilangan atom karbon | Formula molekul | Struktur berulang | Kumpulan berfungsi |
Metana | 1 | CH 4 | -CH 2 – | H 3 C-…-CH 3 | |
Ethane | 2 | C 2 H 6 | |||
propana | 3 | C 3 H 8 | |||
Butana | 4 | C 4 H 10 | |||
Pentane | 5 | C 5 H 12 | |||
Heksana | 6 | C 6 H 14 | |||
Heptana | 7 | C 7 H 16 | |||
oktana | 8 | C 8 H 18 | |||
Nonane | 9 | C 9 H 20 | |||
Decane | 10 | C 10 H 22 |
Jadual 1 Unsur awal siri homolog alkana
- Alkena dengan formula am C n H 2n
Nama kompaun | Nama yang selalu digunakan | Bilangan atom karbon | Formula molekul | Struktur berulang | Kumpulan berfungsi |
TIADA | -CH 2 – | H 2 C=C…-CH 3 | |||
Etena | Etilena | 2 | C 2 H 4 | ||
Propena | Propilena | 3 | C 3 H 6 | ||
Tetapi-1-ene | 4 | C 4 H 8 | |||
Pent-1-ene | 5 | C 5 H 10 | |||
Hex-1-ane | 6 | C 6 H 12 | |||
Hept-1-ene | 7 | C 7 H 14 | |||
1 Okt | 8 | C 8 H 16 | |||
Bukan-1-ene | 9 | C 9 H 18 | |||
1 Dis | 10 | C 10 H 20 |
Jadual 2 Unsur awal siri homolog alkena
- Alkuna dengan formula am C n H 2n-2
Nama kompaun | Nama yang selalu digunakan | Bilangan atom karbon | Formula molekul | Struktur berulang | Kumpulan berfungsi |
TIADA | -CH 2 – | HC≡C…-CH 3 | |||
Ethyne | asetilena | 2 | C 2 H 3 | ||
Propyne | Methylacetylene | 3 | C 3 H 4 | ||
Butyne | Etilasetilena | 4 | C 4 H6 | ||
Pentyne | 5 | C 5 H 8 | |||
Hexyne | 6 | C 6 H 10 | |||
Heptyne | 7 | C 7 H 12 | |||
Octyne | 8 | C 8 H 14 | |||
Tiada siapa | 9 | C 9 H 16 | |||
Decyne | 10 | C 10 H 18 |
Jadual 3 Unsur awal siri homolog alkuna
- Sikloalkana dengan formula am C n H 2n
Nama kompaun | Nama yang selalu digunakan | Bilangan atom karbon | Formula molekul | Struktur berulang |
TIADA | -CH 2 – | |||
TIADA | ||||
Siklopropana | 3 | C 3 H 6 | ||
Cyclobutane | 4 | C 4 H 8 | ||
Siklopentana | 5 | C 5 H 10 | ||
Sikloheksana | 6 | C 6 H 12 | ||
Sikoheptana | 7 | C 7 H 14 | ||
Cyclooctane | 8 | C 8 H 14 | ||
Taufan | 9 | C 9 H 18 | ||
Cyclodecane | 10 | C 10 H 20 |
Jadual 4 Unsur awal siri homolog sikloalkana
- Alkohol monohidroksi dengan formula am C n H 2n+1 OH
Nama kompaun | Nama yang selalu digunakan | Bilangan atom karbon | Formula molekul | Struktur berulang | Kumpulan berfungsi | |
Metanol | Alkohol metana | 1 | CH 3 OH | -CH 2 – | H 3 C-…-OH | |
Etanol | Alkohol etana | 2 | C 2 H 5 OH | |||
Propanol | Alkohol propana | 3 | C 3 H 7 OH | |||
Butanol | Alkohol butana | 4 | C 4 H 9 OH | |||
Pentanol | Alkohol pentana | 5 | C 5 H 11 OH | |||
Heksanol | Alkohol heksana | 6 | C 6 H 113 OH | |||
Heptanol | Alkohol heptana | 7 | C 7 H 15 OH | |||
oktanol | Alkohol oktana | 8 | C 8 H 17 OH | |||
Nonanol | Alkohol nonana | 9 | C 9 H 19 OH | |||
Decanol | alkohol Decane | 10 | C 10 H 21 OH | |||
Jadual 5 Unsur awal siri homolog alkohol monohidroksi
- Asid monokarboksilik dengan formula am C n H 2n+1 COOH
Nama kompaun | Nama yang selalu digunakan | Bilangan atom karbon | Formula molekul | Struktur berulang | Kumpulan berfungsi |
Asid metanoik | Asid formik | 1 | HCOOH | -CH 2 – | H 3 C-…-COOH |
Asid etanoik | Asid asetik | 2 | CH 3 COOH | ||
Asid propanoik | Asid propionik | 3 | C 2 H 5 COOH | ||
Asid butanoik | Asid butirik | 4 | C 3 H 7 COOH | ||
Asid pentanoik | Asid valerenik | 5 | C 4 H 9 COOH | ||
Asid heksanoik | Asid kaproik | 6 | C 5 H 11 COOH | ||
Asid heptanoik | Asid kaprilik | 7 | C 6 H 13 COOH | ||
Asid oktanoik | Asid pelargonik | 8 | C 7 H 15 COOH | ||
Asid nonanoik | Asid kaprik | 9 | C 8 H 17 COOH | ||
Asid dekanoik | 10 | C 9 H 19 COOH |
Jadual 6 Unsur awal siri homolog asid monokarboksilik
Homolog dalam kimia tak organik
Siri homolog diperhatikan bukan sahaja dalam kimia organik . Terdapat banyak sebatian tak organik yang boleh cenderung membentuk homolog. Sebagai contoh, silikon membentuk sebatian kimia dengan hidrogen yang serupa dengan hidrokarbon , menghasilkan pembentukan siri homolog. Ini adalah apa yang dipanggil silanes dan struktur berulang di dalamnya ialah SiH 2 : SiH 4 Si 2 H 6 Si 3 H 8 Si 4 H 10 Kita boleh menjangkakan kelakuan yang sama daripada sebatian hidrogen dengan selenium, kerana ia berada dalam kumpulan yang sama dengan sulfur. . Akibatnya, kita boleh menjangkakan beberapa sifat yang serupa.