Gevarenpictogram – wat betekent het en wat is het doel ervan?

Een uniform systeem voor de etikettering van chemicaliën, GHS genaamd, is ingevoerd uit bezorgdheid voor de gezondheid en veiligheid van mens en milieu. Het gevarenpictogram is een gemakkelijk herkenbare en begrijpelijke grafische vorm om gebruikers te waarschuwen voor de gevaren die gevaarlijke chemische stoffen of mengsels kunnen opleveren.

Gepubliceerd: 18-01-2022

Universele waarschuwingsborden op chemische verpakkingen

Op een geglobaliseerde markt blijft het aantal producten dat stoffen en mengsels bevat die een negatieve invloed kunnen hebben op de menselijke gezondheid, de infrastructuur en het milieu toenemen. Hoewel chemicaliën zijn goedgekeurd voor marketing, moeten ze met de nodige voorzichtigheid worden gebruikt en bewaard. Er zijn speciale gevarenpictogrammen ontwikkeld om de taalbarrière te omzeilen en de consumenten duidelijk te wijzen op de gevaren van chemicaliën. In de Europese Unie werd in 2009 het Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals aangenomen, dat oorspronkelijk werd ontwikkeld door VN-experts. Het verving de eerder gebruikte symbolen en wordt tegenwoordig in meer dan 65 landen over de hele wereld gebruikt. De Europese verordening wordt afgekort als CLP (Classification, Labelling and Packaging) .

Hoe ziet het gevarenpictogram eruit?

Het CLP/ GHS -systeem gebruikt negen uniforme grafische symbolen die overeenkomen met gevarenklassen en categorieën. Elk heeft een overeenkomstige numerieke aanduiding van gevaarlijke chemische stoffen , van GHS01 tot GHS09. Volgens het huidige systeem is het gevarenpictogram een ruit met een rode rand. Op een witte achtergrond binnenin staat een zwart symbool dat impliciet het type risico vertegenwoordigt. Individuele symbolen tonen onder andere een schedel en gekruiste beenderen, een uitroepteken of een vlam. Op het productetiket zijn op een prominente plaats op de verpakking passende pictogrammen aangebracht. Ze moeten vergezeld gaan van relevante gevarenaanduidingen, veiligheidsaanbevelingen en vereiste signaalwoorden.

Hoe pictogrammen lezen? Betekenis en hiërarchie

De toepasselijke gevarenpictogrammen op de verpakking van chemische stoffen of mengsels verwijzen naar fysieke gevaren, gezondheidsrisico’s en milieugevaren. De volgende berichten zijn te vinden in de verschillende klassen:

GHS01 – explosieve stoffen;
GHS02 – ontvlambare stoffen;
GHSO3 – oxiderende stoffen;
GHS04 – gassen onder druk;
GHS05 – metaalcorrosieve stoffen, bijtende stoffen;
GHS06 – giftige stoffen;
GHS07 – irriterende stoffen;
GHS08 – kankerverwekkende/mutagene stoffen;
GHS09 – stoffen die schadelijk zijn voor het aquatisch milieu.

Om de risicohiërarchie van de afzonderlijke symbolen te vereenvoudigen en tegelijkertijd de risicohiërarchie aan te geven, zijn er prioriteitsregels vastgesteld voor de gevarenpictogrammen die op het verpakkingsetiket van een chemische stof of mengsel voorkomen. Dit is bedoeld om het aantal pictogrammen op het etiket te verminderen en het voor de kijker leesbaarder en begrijpelijker te maken. Hoe minder symbolen op het etiket, hoe groter de kans op impact!

Waarom worden pictogrammen met een beschrijving gebruikt om soorten gevaren te identificeren?

De fabrikanten van vandaag gaan ervan uit dat een bewuste consument het etiket leest voordat hij het product koopt en gebruikt. Naast instructies over het gebruik van het product, moet het etiket het basisdoel en de veiligheidsmaatregelen vermelden. De waarschuwingssignalen van chemische stoffen zijn bedoeld om actief de aandacht van de gebruiker te trekken en tot gepaste reflectie aan te zetten. Het schedelpictogram geeft bijvoorbeeld acute toxiciteit aan na inslikken, aanbrengen op de huid of inademing. De gebruiker dient daarom passende bescherming van het lichaam en de luchtwegen te gebruiken bij het hanteren van dit product. Het gevarenpictogram met de afbeelding van een dode vis en een boom is bedoeld om te voorkomen dat het product uitspoelt naar oppervlaktewater, diep water of direct in de bodem wordt gegoten.

Populaire producten met pictogrammen – een overzicht

Moet de gemiddelde consument bij zijn dagelijkse boodschappen letten op de etikettering van gevaarlijke chemicaliën? Zoals blijkt, ja. Veel van de veelgebruikte schoonmaakproducten bevatten chemicaliën die een reële bedreiging vormen voor de gezondheid van de gezinsleden en het milieu. Dit is vooral belangrijk in het geval van kinderen die nooit toegang mogen hebben tot producten met pictogrammen die de soorten gevaren met een beschrijving aangeven. Een andere belangrijke categorie zijn chemische gewasbeschermingsmiddelen. Deze omvatten herbiciden, insecticiden en fungiciden. Labels met gevaarlijke stoffen zijn ook vaak te vinden op afvoerreinigers, barbecuereinigers, radiatorvloeistoffen, lijmen en vernissen. In elk van deze gevallen moet een onderscheidend gevarenpictogram met een rode rand de gebruiker attent maken op het gevaar.

Etikettering van gevaarlijke chemicaliën en openbaar onderwijs

Een voorwaarde voor de doeltreffendheid van het ingevoerde CLP/GHS-etiketteringssysteem is het opbouwen van een passend niveau van bewustzijn in de samenleving. De voorlichting moet echter niet alleen betrekking hebben op de boodschap van de afzonderlijke pictogrammen, maar ook op de mogelijke gevolgen van onjuiste omgang met chemicaliën. De verantwoordelijkheid van de consument op dit gebied zal zich op lange termijn vertalen in brede sociale, gezondheids- en milieuvoordelen.


Opmerkingen
Doe mee aan de discussie
Er zijn geen reacties
Het nut van informatie beoordelen
- (geen)
Uw beoordeling

De pagina is automatisch vertaald. Originele pagina openen