Emulgatoren zijn stoffen die de vorming van emulsies mogelijk maken en de heraggregatie van moleculen voorkomen.
Een emulsie is een colloïdaal systeem dat bestaat uit ten minste twee niet-mengbare vloeistoffen, waarbij de ene fase in de vorm van druppeltjes in de andere is gedispergeerd. Emulgatoren zijn chemische verbindingen met een amfifiele structuur, wat betekent dat hydrofiele polaire groepen (‘kop’ genoemd) en hydrofobe niet-polaire groepen (‘staart’ genoemd) in hun structuur aanwezig zijn. De meest voorkomende emulgatoren zijn oppervlakteactieve stoffen. De emulgatormoleculen adsorberen aan de fasegrens , waardoor de grensvlakspanning wordt verminderd . Na het verminderen van de spanning vindt een spontaan emulgeringsproces plaats onder invloed van de beweging van deeltjes. Het resulterende stabiele systeem wordt een emulsie genoemd. Er worden twee basistypen emulsies onderscheiden:
Er zijn twee methoden om emulsies te verkrijgen:
Emulgatoren worden in bijna alle takken van industrie gebruikt. Ze worden onder andere gebruikt bij de productie van landbouwchemicaliën, wasmiddelen, verven, vernissen, voedingsproducten, verpakkingen, cosmetica; reiniging en industrieel wassen; in de bouw-, papier-, metallurgie-, farmaceutische, brandstof- en textielindustrie.