Vlokmiddelen zijn chemicaliën die fijne deeltjes van de gedispergeerde fase in aggregaten binden, waardoor sediment uit de colloïden neerslaat. Vlokmiddelen hebben het vermogen om te interageren met en chemische bindingen te vormen op het deeltjesoppervlak van de gedispergeerde fase. Als gevolg van adsorptie worden de zogenaamde vlokkengevormd op deeltjesmoleculen om de coagulatie van emulsies te initiëren. De volgende fase is het creëren van grote aggregaten, die uit de oplossing neerslaan in de vorm van een sediment of troebele suspensie. Ze kunnen van het water worden gescheiden door zeven of door filtratie of decantatie. Flocculatie kan worden versneld door het systeem voorzichtig te mengen. De vlokmiddelen bereiken dan de deeltjes sneller en kapselen ze in tot grotere aggregaten die sneller kunnen worden verwijderd.
Als vlokmiddelen worden polymeerverbindingen zoals polyacrylamiden, polyacrylzuren en hun derivaten gebruikt. Ze worden gekenmerkt door een goede oplosbaarheid in water en een hoge biologische afbreekbaarheid. Er worden drie soorten vlokmiddelen onderscheiden op basis van hun chemische aard :
anionische vlokmiddelen – gebruikt in alkalische en neutrale omgevingen; ze worden voornamelijk gebruikt voor het klaren en dehydrateren van minerale suspensies,
kationische vlokmiddelen – gebruikt in zure omgevingen; meestal gebruikt om suspensies van organische stoffen te verduidelijken,
inerte vlokmiddelen – hebben de meest uiteenlopende toepassingen in verschillende industrieën, bijv. de verwerking van kolen en metaalerts.
Vlokmiddelen worden gebruikt in rioolwaterzuiveringsinstallaties, waterzuiveringsinstallaties en in veel industriële processen waar het nodig is om in colloïdale vorm gesuspendeerde producten te scheiden.
