Chemiczne środki ochrony roślin – klasyfikacja

Uprawa roślin to trudne zadanie. Są one narażone na atak przez różnorodne szkodniki oraz na rozwój wielu chorób. Aby produkcja roślin była wydajna i efektywna należy wykorzystywać metody pomagające ochronić je przed negatywnym działaniem czynników zewnętrznych. Ponadto podejmowane kroki muszą być nie tylko skuteczne, ale również przyjazne dla środowiska naturalnego. W tym celu stosowane są nowoczesne środki ochrony roślin.

Klasyfikacja chemicznych środków ochrony roślin.

• Fungicydy – pestycydy, które wykorzystywane są w walce z grzybami i ich zarodnikami. Ich działanie polega głównie na uszkadzaniu błon komórkowych grzybów bądź rozregulowywaniu wytwarzania energii w komórkach grzybów.

• Herbicydy – grupa pestycydów, która selektywnie lub nieselektywnie zwalcza chwasty w uprawach. Roślinność ta powoduje zahamowanie wzrostu pożądanych upraw. Podstawowym składnikiem herbicydów są substancje aktywne np. glifosat. Do syntezy używane są związki fosforopochodne o bardzo wysokiej czystości, do których należą tlenochlorek fosforu oraz trójchlorek fosforu. Oprócz wymienionych substancji, podczas produkcji herbicydów wykorzystuje się również kwas monochlorooctowy. Stanowi on związek pośredni do wytwarzania środków ochrony roślin, takich jak kwas 2,4-dwuchlorofenoksyoctowy, czy też chlorek chloroacetylu. Jednym z producentów wymienionych surowców chemicznych jest Grupa PCC. Zaletą tych produktów jest przede wszystkim bardzo niska zawartość zanieczyszczeń.

• Insektycydy – substancje chemiczne stosowane podczas zwalczania owadów. Klasyfikowane są w oparciu o ich strukturę oraz sposób działania. Duża ilość insektycydów wpływa na układ nerwowy owadów bądź pełni funkcję regulatorów wzrostu lub endotoksyn. Jako środek owadobójczy, jak i grzybobójczy wykorzystywany jest między innymi paradichlorobenzen. Jego zastosowanie wynika z wytwarzania silnego zapachu podczas kontaktu z powietrzem. Dzięki temu odstrasza takie insekty jak ćmy oraz mole. Grupa PCC oferuje ten produkt w postaci ciała stałego. Firma z Brzegu Dolnego jest także producentem jednego z najważniejszych surowców wykorzystywanych w przemyśle – chloru, który również znajduje zastosowanie, m.in. w środkach owadobójczych.

• • Adiuwanty – środki pomocnicze stosowane w pestycydach, które poprawiają ich właściwości użytkowe. Rośliny, jak i grzyby posiadają woskową powierzchnię, co utrudnia przeniknięcie pestycydów do miejsca ich docelowego działania. W celu ułatwienia pokonania woskowej bariery dodawane są właśnie adiuwanty. Do tej grupy produktów ochrony roślin zaliczane są między innymi środki powierzchniowo czynne, środki buforujące, oleje roślinne, czy też substancje przeciwpienne. Kluczową kwestią jest zastosowanie odpowiedniego adiuwantu, ponieważ niewłaściwy wybór może spowodować uszkodzenie rośliny. Środki powierzchniowo czynne posiadające właściwości zwilżające zmniejszają napięcie powierzchniowe cieczy użytkowej. Wynikiem tego jest lepsze rozprowadzenie preparatu na powierzchni rośliny oraz jego szybsze wchłanianie, co zapobiega spłukaniu przez opady deszczu lub rosę. Produktami oferowanymi przez Grupę PCC, które posiadają bardzo dobre właściwości zwilżające są dodatki z serii EXOwet, a także etoksylowane alkohole tłuszczowe (ROKAnole serii IT, ROKAnole ID, ROKAnole NL). Dodatkowo są łatwo biodegradowalne, dzięki czemu nie wpływają negatywnie na otaczające nas środowisko. W przypadku zastosowania w środkach ochrony roślin olejów lub rozpuszczalników organicznych następuje ograniczenie mieszania produktów ze związkami hydrofilowymi. Dlatego dodaje się surfaktantów, które dzięki swoim właściwościom emulgująco – dyspergującym umożliwiają powstanie emulsji. Wykorzystanie produktów serii EXOemul umożliwia produkcję adiuwantów opierających się na olejach roślinnych, mineralnych, a także ich pochodnych. Agrochemikalia nie powinny także generować piany, ponieważ utrudnia ona aplikację produktu. Z tego względu konieczne jest stosowanie środków przeciwpiennych. Możnarównież wyróżnić surfaktanty niskopienne, takie jak ROKAnol NL8P4 oraz ROKAnole serii LP, które posiadają dodatkowe właściwości zwilżające oraz emulgujące.
• • Regulatory wzrostu – preparaty, dzięki którym można stymulować naturalne procesy fizjologiczne roślin, takie jak kiełkowanie i spoczynek nasion, starzenie się liści, podział komórek, powiększanie i różnicowanie komórek. Ponadto wykazują działanie ochronne przed wszelkimi stresami biotycznymi i abiotycznymi.

Najważniejsze zasady podczas pracy ze środkami ochrony roślin

Wyżej przedstawiony został podstawowy podział chemicznych środków ochrony roślin, które zapobiegają obniżeniu plonów upraw rolnych. Przy wyborze i korzystaniu z preparatu należy jednak pamiętać o kilku, ważnych zasadach, takich jak:

• dokładna identyfikacja zaistniałego problemu i prawidłowe dopasowanie środku ochrony roślin,
• zapoznanie się z etykietą produktu oraz instrukcją obsługi,
• stosowanie odzieży ochronnej podczas pracy z produktem,
• dokonywanie rotacji stosowanych preparatów. W przeciwnym razie wzrasta odporność na substancję aktywną zawartą w produkcie, a tym samym zmniejsza się jego skuteczność.

Wiele środków ochrony roślin ma za zadanie działać selektywnie i szybko, jednocześnie nie wywierając negatywnego wpływu na środowisko. Istnieją jednak preparaty, których zaletą jest ich nieselektywne działanie. Do tego typu środków zaliczany jest, np. glifosat. Grupa PCC posiada w swojej ofercie szereg surowców i półproduktów wykorzystywanych przy dalszej produkcji poszczególnych środków ochrony roślin. Część z nich została przedstawiona w tym artykule, natomiast szczegółową ofertę można znaleźć na Portalu Produktowym Grupy PCC.