Co to jest kwas glikolowy i jakie ma właściwości?

Czym jest kwas glikolowy?

Kwasy AHA (alfahydroksykwasy) obejmują różne rodzaje popularnych kwasów, które stosujemy na co dzień. Są to między innymi: kwas cytrynowy, mlekowy czy jabłkowy. Do grupy AHA zalicza się również kwas glikolowy. Co to jest? Ten hydroksykwas jest ciałem stałym, które świetnie chłonie cząsteczki wody z otoczenia.

Istnieje kilka nazw, opisujących kwas glikolowy: nazwa chemiczna tego związku brzmi: 2-Hydroxyethanoic acid. Nazwę wprowadziła Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej (w skrócie: IUPAC) w celu ułatwienia identyfikacji tej substancji na globalnym rynku. Ten chemiczny związek można także zaleźć pod nazwami:

• kwas hydroksyoctowy,
• kwas alfa-hydroksyoctowy,
• kwas hydroksyetanowy.

Kwas glikolowy – wzór chemiczny i wzór strukturalny

Jak opisać kwas glikolowy? Wzór strukturalny związku przedstawia się następująco: HOCH₂COOH. Schemat sumaryczny tego kwasu to: C₂H₄O₃. Oba wzory wskazują, że substancja ta zawiera zarówno grupę karboksylową, jak i grupę hydroksylową, typowe dla alfahydroksykwasów. A w jaki sposób można uzyskać ten kwas w warunkach przemysłowych? Sprawdźmy!

Kwas hydroksyoctowy – otrzymywanie

Trudno byłoby sobie wyobrazić współczesny rynek kosmetyczny i chemiczny bez substancji, takich jak kwasy AHA, w tym kwas glikolowy. Z czego powstaje ten półprodukt? Na przestrzeni dekad opracowano różne metody wytwarzania C₂H₄O₃. Można go bowiem uzyskać, doprowadzając między innymi do:

1. Reakcji pochodnej kwasu octowego (kwasu chlorooctowego) z silną substancją zasadową w postaci wodorotlenku sodu (NaOH). Oczywiście nie od razu powstanie nam kwas glikolowy. Otrzymywanie tej substancji możliwe jest pod warunkiem, że nastąpi zakwaszenie otoczenia obu reagujących ze sobą składników.
2. Reakcji aldehydu mrówkowego z gazem wodnym (jest to jedna z najpopularniejszych metod masowej produkcji kwasu glikolowego – pozyskiwanie półproduktu tym sposobem generuje niestety wiele zanieczyszczeń).

Obecnie trwają intensywne prace nad bezpiecznymi i ekologicznymi metodami produkcji kwasów hydroksyoctowych. Chemicy opracowali już kilka nowych patentów, dzięki którym możliwe jest wyizolowanie tego cennego związku z roślin uprawnych, takich jak: winorośl czy trzcina cukrowa. Są to bardzo przyszłościowe technologie, dzięki którym zmniejsza się zużycie i emisja szkodliwych związków, pochodnych procesów produkcji.

Kwas glikolowy: właściwości chemiczne i fizyczne

Jak rozpoznać kwas glikolowy? Charakterystyka tego surowca przedstawia się następująco: ma on postać ciała stałego – białego lub przezroczystego, krystalicznego proszku, pozbawionego zapachu. Związek rozkłada się w temperaturze 100°C i topi w 80°C. Przyjmuje się, że kwas glikolowy ma gęstość 1,49 g/cm³ w temperaturze około 25°C. To substancja, którą należy używać bardzo ostrożnie, ponieważ podrażnia skórę, śluzówkę oka oraz narządy układu oddechowego.

Co jeszcze wyróżnia kwas glikolowy? Rozpuszczalność tego proszku w wodzie jest bardzo dobra i zależy w dużej mierze od temperatury cieczy – im będzie ona wyższa, tym lepiej rozpuści się proszek, tworząc roztwór. Glikol kwas można również rozpuścić w alkoholach: etanolu, metanolu czy acetonie. Substancja reaguje z aluminium i utleniaczami, co może prowadzić nawet do zapłonu.

Zastosowania kwasu glikolowego

Obecnie w drogeriach i sklepach z chemią gospodarczą dostępne są różnego rodzaju środki i preparaty, zawierające kwas glikolowy. Zastosowanie tych produktów jest bardzo szerokie. Kwas hydroksyoctowy wchodzi w skład:

• koncentratów, przeznaczonych do czyszczenia gresów, fug i powierzchni porowatych,
• specjalistycznych preparatów do mycia oraz sterylizacji zbiorników, cystern, linii produkcyjnych lub urządzeń, mających styczność z żywnością,
• płynów do czyszczenia publicznych sanitariatów.

Koncentraty czyszcząco-myjące z kwasem glikolowym szybko usuwają brud i drobnoustroje z różnych powierzchni. Produkty te znalazły szerokie zastosowania w domach prywatnych, zakładach przemysłowych i w obiektach użyteczności publicznej. Po ten surowiec chętnie sięgają przedstawiciele branży spożywczej, logistycznej, gastronomicznej. Można je też znaleźć w placówkach szkolnych i przedszkolnych.

Kwas glikolowy w kosmetykach: regenerujący glikol na twarz i ciało

Przemysłowcy i farmaceuci już dawno odkryli, że warto stosować kwasy glikolowe na twarz i skórę. Są one składnikiem: kremów, odżywek, szamponów, maści i toników, a także dodatkiem do: żelów myjących, peelingów itd. Preparaty na bazie tego kwasu są także wykorzystywane w gabinetach kosmetycznych w ramach kuracji odmładzających.

Dlaczego ludzie coraz chętniej sięgają po kwas glikolowy? Efekty stosowania tego środka są zauważalne już po kilku dniach. Substancja ta powoduje, że naskórek szybciej się regeneruje, odzyskuje naturalny koloryt i elastyczność. Można również stosować kwas glikolowy na przebarwienia, stany zapalne oraz blizny. Wśród składników kosmetyków kwas glikolowy znajdziemy pod nazwą INCI: Glycolic Acid.

Kwasy glikolowe – opinie

Współcześni konsumenci poszukują sprawdzonej, wysokiej jakości chemii, która daje szybkie efekty i nie uczula. Ludzie coraz chętniej wybierają naturalne kwasy glikolowe i stosują kosmetyki oraz środki chemiczne, zawierające ten składnik. Kwas hydroksyoctowy, przeznaczony do użytku profesjonalnego, zyskał uznanie na całym świecie jako zamiennik wielu innych kwasów, pozyskiwanych sztucznie. Przemysłowcy stosują C₂H₄O₃ między innymi zamiast kwasu solnego, który po zużyciu zamienia się w silnie trujący, niebezpieczny odpad.

Biodegradowalne kwasy glikolowe: opinie, zalety

Wielu producentów uważa, że kwas glikolowy w proszku, pozyskiwany z naturalnych źródeł, jest doskonałą alternatywą dla agresywnych środków chemicznych. To substancja o bardzo szerokim spektrum działania – stosowana w odpowiednich proporcjach i warunkach, nie szkodzi ani człowiekowi, ani środowisku.

Ponadto, biodegradowalny kwas glikolowy na twarz lub płyn do czyszczenia, zawierający ten składnik, nie przyczyniają się do wzrostu ilości toksycznych odpadów. Do ich produkcji wykorzystywane są wyłącznie surowce naturalnego pochodzenia, które szybko się rozkładają pod wpływem działania mikroorganizmów. Odpady roślinne poprodukcyjne można przetworzyć na przykład na kompost, nie zajmując dodatkowej powierzchni na składowiska odpadów.