Czego uczy nas 12 Zasad Zielonej Chemii?

Mówi się, że matematyka jest królową nauk, ale chemia jest niewątpliwie jej pierwszą damą. Bez chemii nie byłoby wielu bardzo ważnych zdarzeń w historii rozwoju cywilizacji i kultur. Dzięki chemii poznaliśmy na przykład sztukę otrzymywania papieru, a następnie sztukę druku. Potęga nauk chemicznych to również produkcja tkanin, rozwój medycyny i farmacji, budownictwa, transportu, przetwórstwa i bardzo wielu innych dziedzin. Dzięki chemii powstawały wielkie dzieła malarstwa i rzeźby. Bez niej nie przetrwałyby myśli i idee uczonych, badaczy i wynalazców. Chemia to dziedzina, bez której świat byłby szary i zimny.

Każda materia składa się z cząsteczek i atomów. Chemia jest więc wszechobecna i towarzyszy nam w każdej dziedzinie życia, choć ma ona swoje dobre i złe strony. Niektóre związki czy procesy chemiczne mają niewątpliwie szkodliwy wpływ na środowisko i zdrowie ludzi. Z tego powodu chemicy nieustannie badają, modyfikują i tworzą nowe technologie oparte o idee zrównoważonego rozwoju. Jedną z nich jest „ZIELONA CHEMIA”. Dowiedzmy się zatem, czym jest ta koncepcja i jaki jest jej wpływ na dzisiejszy przemysł chemiczny.

Opublikowano: 13-08-2020

W 1991 roku, termin „Zielona Chemia” wprowadził Paul Anastas. Amerykański naukowiec, który obecnie jest dyrektorem Yale University’s Center for Green Chemistry and Green Engineering. Wcześniej pełnił rolę Doradcy Naukowego Agencji Ochrony Środowiska Stanów Zjednoczonych (United States Environmental Protection Agency), a także Asystenta Administratora Agencji ds. Badań i Rozwoju, na które to stanowisko mianował go prezydent Barack Obama.

Jego koncepcja opiera się na dwunastu zasadach, które zakładają projektowanie oraz  prowadzenie procesów chemicznych tak, aby ograniczać wykorzystanie i powstawanie szkodliwych substancji.

12 Zasad Zielonej Chemii

Przedstawmy teraz 12 Zasad Zielonej Chemii, które opracował Paul Anastas i John Warner.


Rys. 1 Oryginalne brzmienie „12 zasad Zielonej Chemii” opublikowane w artykule, którego autorami są P. Anastas i J. Warner.
  1. Zapobieganie powstawaniu odpadów – Lepiej zapobiegać powstawaniu odpadów niż je przetwarzać lub oczyszczać po ich powstaniu.
  2. Gospodarka atomowa – Metody syntetyczne powinny być zaprojektowane w taki sposób, aby maksymalnie wykorzystać wszystkie materiały użyte w procesie w produkcie końcowym.
  3. Mniej niebezpieczne syntezy chemiczne – Tam, gdzie jest to możliwe, metody syntetyczne powinny być zaprojektowane w taki sposób, aby wykorzystywać i generować substancje, które są mało toksyczne lub nie są wcale toksyczne dla zdrowia ludzkiego i środowiska.
  4. Projektowanie bezpieczniejszych substancji chemicznych – Produkty chemiczne powinny być projektowane w taki sposób, aby zachować skuteczność działania przy jednoczesnym zmniejszeniu toksyczności.
  5. Bezpieczniejsze rozpuszczalniki i substancje pomocnicze – Stosowanie substancji pomocniczych (np. rozpuszczalników, środków oddzielających itp.) powinno być w miarę możliwości zbędne i nieszkodliwe podczas stosowania.
  6. Projektowanie z myślą o efektywności energetycznej – Wymagania dotyczące energii powinny być uznawane ze względu na ich wpływ na środowisko i gospodarkę oraz powinny być minimalizowane. Metody syntetyczne powinny być prowadzone w temperaturze i ciśnieniu otoczenia.
  7. Stosowanie surowców odnawialnych – Surowiec powinien być możliwie jak najbardziej odnawialny, a nie ulegający wyczerpaniu, gdy jest to technicznie i ekonomicznie wykonalne.
  8. Redukcja pochodnych – Należy ograniczyć do minimum lub w miarę możliwości unikać niepotrzebnej derywatyzacji (stosowanie grup blokujących, ochrona, tymczasowa modyfikacja procesów fizycznych/chemicznych), ponieważ takie kroki wymagają dodatkowych odczynników i mogą powodować powstawanie odpadów.
  9. Katalizatory – Odczynniki katalityczne (tak selektywnie, jak to możliwe) są lepsze od odczynników stechiometrycznych.
  10. Projektowanie degradacji – Produkty chemiczne powinny być zaprojektowane w taki sposób, aby po zakończeniu swojej funkcji rozpadały się na nieszkodliwe produkty degradacji i nie utrzymywały się w środowisku.
  11. Analiza w czasie rzeczywistym w celu zapobiegania zanieczyszczeniom – Należy dalej rozwijać metodologię analityczną, aby umożliwić monitorowanie i kontrolę w czasie rzeczywistym, w trakcie procesu, przed powstaniem substancji niebezpiecznych.
  12. Bezpieczniejsza chemia w zapobieganiu wypadkom – należy wybrać substancje i formę substancji używanej w procesie chemicznym tak, aby zminimalizować możliwość wystąpienia wypadków chemicznych, w tym uwolnień, wybuchów i pożarów.

Przedstawiony zbiór zasad dokładnie określa fundamenty Zielonej Chemii. Jednak z biegiem lat pojęcie to przybrało coraz więcej nowych znaczeń. Chemia rozwija się, powstają kolejne technologie, skupiamy się na odnawialnych źródłach i oszczędności energii. Świat idzie do przodu, a zielona chemia staje się coraz większym priorytetem.

Działalność ludzi ma ogromny wpływ na środowisko naturalne. Zmiany klimatyczne, nowe gatunki, zmiany jakości powietrza, to tylko niektóre z odczuwalnych skutków. Dlatego tak bardzo istotne jest aby przemysł pamiętał także o aspektach środowiskowych, realizował zrównoważone cele i włączał je do swoich strategii biznesowych.

PCC Greenline® – zielona chemia od Grupy PCC

Grupa PCC w swoich działaniach od zawsze stosuje światowe oraz europejskie standardy zrównoważonej produkcji. Podążamy za nowoczesnymi trendami i wdrażamy ekologiczne rozwiązania. Kluczowe aspekty naszej filozofii zielonej chemii to min.: wykorzystanie zielonej energii w procesach technologicznych, wykorzystywanie surowców pochodzących z odnawialnych źródeł, czy też projektowanie produktów z uwzględnieniem ich zdolności do biodegradacji i emisji oraz ograniczenie produkcji odpadów.

Dowodem tego jest kolejna ekologiczna marka w naszym portfolio produktowym. Swoim klientom przedstawiamy nową linię produktów PCC Greenline®. Oferowany asortyment został stworzony zgodnie z zasadami zielonej chemii. Wśród propozycji PCC Greenline® znajdziemy podchloryn sodu, sodę kaustyczną czy ług sodowy opracowane w nowoczesnej technologii.

Darmowy Greenbook o Zielonej Chemii
Opracowany przez ekspertów Grupy PCC

Jednak zielona chemia Grupy PCC to cały szereg produktów podzielonych na klasyfikacje, które spełniają różne aspekty zielonej chemii. Znajdziemy tu produkty stworzone dla budownictwa ekologicznego, produkty na bazie składników naturalnych, naturalne detergenty, produkty biodegradowalne, czy też produkty wegańskie i wiele innych.

Nasza oferta to środki najwyższej jakości, które posiadają min. certyfikaty ECOCERT, EU Ecolabel, GMP czy RSPO. Wdrożone procesy produkcyjne opierają się o międzynarodowe systemy zarządzania jakością oraz systemy zarządzania środowiskowego. To dla nas bardzo ważne by tworzyć produkty, które pomyślnie przechodzą procesy certyfikacją i dzięki temu możemy budować wiarygodność wśród naszych klientów.

Zachęcamy do zapoznania się z naszą filozofią zrównoważonej produkcji oraz do sprawdzenia oferty produktów zielonej chemii w zakładce PCC Greenline® Zielona Chemia.

Źródła:
  1. Robert J. Lempert i inni, Next Generation Environmental Technologies: Benefits and Barriers
  2. http://www2.epa.gov/green-chemistry/basics-green-chemistry
  3. https://www.acs.org/greenchemistry/what-is-green-chemistry.html
  4. https://www.acs.org/greenchemistry/principles/12-principles-of-green-chemistry.html

Komentarze
Dołącz do dyskusji
Brak komentarzy
Oceń przydatność informacji
- (brak)
Twoja ocena