Czym jest koszerność?

Co to znaczy, że coś jest koszerne? Słowa: koszerny i koszerność kojarzą się przede wszystkim z kulturą, stylem życia i wiarą ludności żydowskiej. Mimo iż wielu słyszało to pojęcie, tylko nieliczni są w stanie wyjaśnić, co to jest koszerność i na czym dokładnie polega. Jakie są najważniejsze zasady koszerności i czego dotyczą? Odpowiedzi znajdziesz w niniejszym artykule.

Opublikowano: 14-10-2022

Co znaczy słowo: koszerne? Definicja

Koszerne posiłki spożywają wyznawcy judaizmu. W języku hebrajskim pojęcie: koszerny (kaszer, kaszrut) należy tłumaczyć jako: właściwy, odpowiedni, czyli uznawany w prawie żydowskim za nadający się do spożycia. Żydzi przywiązują dużą wagę do tego, czy dane pożywienie jest koszerne. Co to znaczy? Pokarmy koszerne powstają wyłącznie z dozwolonych, wysokiej jakości produktów, które są rytualnie czyste (zgodne z zasadami prawa kaszrut, zawartego w Pięcioksięgu). Z pojęciem koszerny wiąże się też określenie koszer. Jest to cecha potraw lub różnych przedmiotów (na przykład: kosmetyków, odzieży), produkowanych z poszanowaniem Prawa Mojżeszowego.

Jedzenie koszerne, czyli jakie?

Czym charakteryzuje się żywność koszerna? Co to jest i jakie czynniki decydują o tym, że jedne produkty spożywcze są uznawane za koszerne, a inne nie? W świecie judaizmu zasady koszerności pozostają niezmienne już od tysięcy lat. Na czym one polegają i co to jest jedzenie koszerne? To produkty i wyroby, które nie zawierają:

  • krwi,
  • mięsa wieprzowego,
  • mięczaków, skorupiaków,
  • padlinożerców i drapieżników,
  • owadów,
  • mieszanki mleka i nabiału,
  • mięsa zwierząt padłych lub chorych.

W procesie przygotowywania posiłków koszernych kluczową rolę odgrywa również dobór naczyń i półproduktów. Ważne jest bowiem to, by nie zawierały one nawet najmniejszych śladów substancji lub pokarmów niekoszernych.

Czym się charakteryzuje mięso koszerne?

Kuchnia żydowska uznawana jest za jedną z najbardziej apetycznych i nietuzinkowych, mimo iż nie wolno w niej stosować popularnej na Zachodzie wieprzowiny. Jakie koszerne zwierzęta są dozwolone w żydowskim menu? Co to znaczy koszerne jedzenie? Prawo Pięcioksięgu dopuszcza spożywanie przeżuwaczy, parzystokopytnych – to między innymi: krowy, kozy, gatunki jeleniowate. Dania koszerne mięsne mogą być także wytwarzane z drobiu: kaczek, kur lub indyków, a także z niektórych gatunków ryb: dorsza, flądry.

Nie wystarczy oczywiście wybrać koszerny gatunek mięsa, by sprostać wymogom rytualnego prawa Tory. Co jest koszerne? Mięso przygotowywane koszernie musi pochodzić ze sprawdzonej hodowli. Podczas ceremonii uboju koszerne zwierzę nie może być też ogłuszone. Rytualnego uboju, czyli szechity, dokonuje zaś szochet (szojchet). Jest to rzeźnik pochodzenia żydowskiego, który posiada specjalną zgodę rabina i doskonale zna zasady Prawa Mojżeszowego.

Woda koszerna – co to znaczy?

Żywność koszerna jest bardzo szerokim pojęciem. Można do niego również zaliczyć płyny, z których najpopularniejsza jest oczywiście woda koszerna – czyli jaka? Jak odróżnić wodę koszerną od niekoszernej? W codziennym życiu bardzo ciężko jest zweryfikować pochodzenie wody. Nie można też ustalić, czy nie miała ona kontaktu z produktami trefnymi, zakazanymi. Wielu ortodoksyjnych Żydów sięga więc wyłącznie po certyfikowaną wodę koszerną. Co to jest?

Taka woda pochodzi wyłącznie od zaufanych dostawców, dysponujących atestem Kosher. Zarówno koszerna, certyfikowana woda, jak i wino czy koszerne mleko powstają na czystych, liniach produkcyjnych, które nie miały kontaktu z zakazanymi produktami, dodatkowo z wykorzystaniem koszernych urządzeń.

Jak uzyskać certyfikat koszerności? Atestowane produkty koszerne

Certyfikaty koszerności wydają instytucje typu Badatz Igud Rabbonim czy naczelni rabini krajowi. Po dokonaniu drobiazgowej analizy jakościowej pokarmów lub półproduktów jednostki certyfikujące wydają stosowną decyzję i oznaczenie: produkt koszerny (lub: posiłek koszerny, potrawa koszerna). Świadectwo może uzyskać każdy producent, restaurator bądź przemysłowiec. Aby zdobyć certyfikat koszer, należy wystosować wniosek do instytucji kontrolującej. Kolejnym etapem jest wewnętrzna kontrola zakładowa i badanie próbek produktowych.

Lista koszernych produktów – ciekawostki

Jak sprawdzić koszerne jedzenie? Lista atestowanych produktów i pokarmów dostępna jest między innymi na stronie koszernapolska.pl. Lista jest stale aktualizowana, zgodna z wytycznymi naczelnego Rabina Polski i obejmuje zarówno gotowe potrawy koszerne, jak i produkty czy półprodukty, wytwarzane w kraju i importowane zza granicy.

A jak przygotować oryginalne, koszerne jedzenie i co znaczy koszerna kuchnia? Na te pytania odpowiada Rebekka Wolf, Żydówka, autorka ponadczasowej Książki kucharskiej dla Izraelitek. Zbiór koszernych przepisów i porad został wydany w 1851 roku. Mimo upływu lat publikacja ta pozostaje jedną z najważniejszych opracowań, mówiących o tym, jak przyrządzić koszerne jedzenie. Przepisy Rebekki Wolf to zarówno gotowe jadłospisy, jak i wskazówki praktyczne, dotyczące prowadzenia koszernego domu.

Ciekawym przykładem produktów z certyfikatem Kosher Pareve są niektóre środki powierzchniowo czynne, surfaktanty i pochodne olejów z ziaren palmowych, wytwarzane przez Grupę PCC, producenta chemii specjalistycznej. Produkty te powstają na koszernych liniach produkcyjnych i są oznaczane symbolem koszerności.

Źródła:
  1. https://www.britannica.com/topic/kosher
  2. https://www.medicalnewstoday.com/articles/what-is-kosher

Komentarze
Dołącz do dyskusji
Brak komentarzy
Oceń przydatność informacji
- (brak)
Twoja ocena