Zainteresowanie nawozami organicznymi nie maleje od czasów pierwszych kultur rolniczych Bliskiego Wschodu, Egiptu czy Chin. Ludzie szybko odkryli, że od jakości gleby zależy wielkość zbiorów, należy więc ją wzbogacać, by była wydajna i żyzna. Dawniej do nawożenia stosowano muły rzeczne, popioły, a nawet odchody zwierzęce i ludzkie. Rolnicy dwudziestego pierwszego wieku nadal chętnie sięgają po nawozy organiczne. Czym one są i co warto o nich wiedzieć? Jakie są nawozy organiczne? Odpowiadamy w poniższym artykule!
Co to są nawozy organiczne?
Nawóz organiczny, jak wskazuje jego nazwa, powstaje z materii organicznej. To różnego rodzaju naturalne związki, zawierające cząsteczki węglowe, na przykład: szczątki roślinne i zwierzęce. Przeciwieństwem nawozów organicznych są nawozy mineralne, wytwarzane z azotu, fosforu, siarki, magnezu itd.
Po czym rozpoznać nawóz organiczny? Jego cechą charakterystyczną jest intensywny, nieprzyjemny zapach. Przykra woń towarzyszy bowiem zwykle procesom gnilnym i fermentacji, którym nieuchronnie ulega każda materia organiczna.
Nawozy organiczne – skład
W składzie nawozów organicznych znajduje się wiele cennych makroelementów i innych związków, niezbędnych do prawidłowego rozwoju roślin uprawnych. O jakich składnikach mowa? Są to m.in.:
- azot (współtworzy białka roślinne i chlorofil, warunkuje wzrost i zdrowie roślin),
- potas (stymuluje wzrost roślin i wzmacnia komórki roślinne),
- fosfor (bierze udział w procesie fotosyntezy, wspiera rozwój systemów korzeniowych),
- wapń (jest to podstawowy budulec ścian komórkowych, sprawia, że rośliny są odporne na susze i choroby),
- magnez (wpływa na efektywność procesu fotosyntezy i jakość odżywiania roślin, zapobiega chorobom liści, związanym z utratą chlorofilu).
Organiczne nawozy zawierają też wiele innych substancji, makro- i mikroelementów, bez których rośliny nie byłyby w stanie przetrwać. Są one naturalną skarbnicą:
- molibdenu (warunkującego prawidłowe przyswajanie azotu),
- miedzi (potrzebnej do fotosyntezy, wpływającej na wzrost roślin),
- manganu (wpływa na odporność komórek i współuczestniczy w fotosyntezie),
- boru (wykazuje działanie przeciwgrzybicze i pobudza procesy kwitnienia).
Poszczególne rodzaje nawozów organicznych różnią się oczywiście składem i stężeniem wymienionych pierwiastków. Dobór właściwego nawozu możliwy jest dzięki analityce próbek gleb, które rolnicy przygotowują po zbiorach lub przed siewem.
Zobacz produkt: wapno nawozowe
Nawozy organiczne: rodzaje
Istnieją różne rodzaje nawozów organicznych. Ze względu na pochodzenie dzielą się one na nawozy pochodzenia odzwierzęcego, nawozy z roślin i nawozy organiczno-mineralne. Przykładami nawozów organicznych, pozyskiwanych od zwierząt, są:
- obornik bydlęcy, koński, świński lub ptasi,
- gnojowica,
- gnojówka,
- mączki kostne i mączki mięsno-kostne,
- biohumus (wytwarzany z odchodów dżdżownic).
Do kategorii nawozów roślinnych zaliczają się komposty, wytwarzane w procesie naturalnego rozkładu komórek roślinnych z udziałem mikroorganizmów. Kompost można produkować z różnych gatunków roślin i odpadków roślinnych, z liści, łodyg, obierek itd.
Na rynku dostępne są również nawozy organiczno-mineralne. W ich składzie znajdują się zarówno makroelementy (są to m.in. mieszanki azotowe, fosforowe, magnezowe), jak i dodatki roślinne bądź zwierzęce.
Jakie są zastosowania nawozów organicznych?
Nawozy organiczne są wykorzystywane na szeroką skalę przez rolników i hodowców na całym świecie. Służą one do poprawy kondycji gleb, liści lub łodyg roślinnych. Zastosowanie tych produktów jest bardzo zróżnicowane: chętnie wybierają je hodowcy zbóż, właściciele sadów owocowych, winnic i szklarni. Obornik, gnojowica lub kompost trafiają na pola uprawne i do domowych ogródków warzywno-owocowych (przeczytaj więcej o ekologicznych nawozach do ogrodu). Można ich również używać pod rabaty i trawniki.
Po naturalne nawozy sięgają hodowcy z branży kwiatowej i właściciele upraw hydroponicznych. Granulaty i płynne nawozy roślinne lub odzwierzęce wykorzystują też właściciele plantacji ozdobnych krzewów oraz drzewek owocowych i dekoracyjnych.