Jak dobrać właściwy olej silnikowy dla naszego samochodu

Olej – podstawowy płyn eksploatacyjny samochodu

Olej silnikowy odpowiada za zmniejszenie tarcia między jego ruchomymi elementami, bez niego silnik samochodu właściwie nie może pracować. Gdybyśmy chcieli go uruchomić nie posiadając oleju, bardzo szybko zniszczylibyśmy np. pierścienie tłokowe i panewki. Skoro wiemy już, że silnik potrzebuje oleju to odpowiedzmy sobie na pytanie: jakiego? Na rynku możemy znaleźć różne rodzaje o charakterystycznych oznaczeniach. W poniższym tekście przedstawimy informacje które pomogą Wam w wyborze właściwego oleju silnikowego.

Baza, czyli podstawa dobrego oleju

Mówiąc o olejach możemy usłyszeć przede wszystkim o ich trzech rodzajach – mineralnym, półsyntetycznym i syntetycznym. Od czego zależy do której grupy należy dany olej? Klasyfikacja do jednej z trzech powyższych grup odbywa się na podstawie jego składu, a konkretnie tego, na jakiej bazie został on wytworzony. Baza olejowa, to czysty olej przed dodaniem jakichkolwiek dodatkowych składników. Wyróżniamy 5 grup baz:

• 1 grupa – baza olejowa posiada mniej niż 90% nasyconych wiązań węglowodorowych. Rafinuje się ją rozpuszczalnikowo (jest to najtańsza metoda rafinacji), stąd jej niska cena. Ich wskaźnik lepkości wynosi od 80 do 120,
• 2 grupa – w tej grupie baza olejowa posiada ponad 90% nasyconych wiązań, jest też inaczej otrzymywana – metodą hydrokrakingu. Używa się jej coraz częściej ze względu na niewiele wyższą cenę od grupy 1 przy jednoczesnych lepszych właściwościach. Wskaźnik lepkości tej grupy wynosi w granicach od 80 do 120,
• 3 grupa – bazy tej grupy również posiadają ponad 90% nasycenie wiązań, jednak ich wskaźnik lepkości wynosi ponad 120. Są one poddawane kilkukrotnemu hydrokrakingowi tak aby otrzymać jeszcze czystszy olej bazowy,
• 4 grupa – bazy olejowe 4 grupy to tzw. polialfaolefiny (PAO). Są to oleje syntetyczne powtałe w procesie syntetyzacji. Produkty tej grupy charakteryzują się dużo lepszymi właściwościami niż wcześniejszych grup, są też jednak droższe,
• 5 grupa – ta grupa to bazy nieklasyfikowane w pozostałych czterech grupach takie jak silikony, estry fosforanowe, polialkaglikole itp. Bazy tej grupy czasami miesza się z innymi olejami bazowymi aby uzyskać pożądane właściwości, np. wydłużenie cyklu wymiany oleju.

W dużym skrócie można przyjąć, że im wyższy wskaźnik lepkości tym lepiej. Niestety wpływ na niego ma nie tylko sama baza olejowa, ale także dodatki. Można jednak przyjąć, że indeks lepkości powyżej 130 oznacza dobry olej, a powyżej 150 bardzo dobry.

Tajemnicze oznaczenia

Na opakowaniach oleju znaleźć możemy oznaczenia takie jak 0W30, 5W40, 10W50 czy 15W60. Można spotkać się z twierdzeniami, że oleje 0Wxx to oleje syntetyczne, 5Wxx i 10Wxx to oleje półsyntetyczne, a 15Wxx to oleje mineralne. Nie jest to prawdą, dlatego, że obecnie możemy znaleźć każdy rodzaj oleju w wersji syntetycznej. To czy olej jest syntetyczny, półsyntetyczny czy też mineralny zależy od bazy. Bazy z grup 1-3 oznaczają oleje mineralne, 4 i 5 syntetyczne, natomiast półsyntetyczne to ich miksy. Co w takim razie oznaczają poszczególne cyfry w oznaczeniu oleju?

• Cyfry poprzedzające „W”, czyli z reguły 0, 5, 10 albo 15, oznaczają płynność w niskiej temperaturze. Im mniejsza liczba tym niższa może być temperatura w jakiej może być stosowany.
• Cyfry znajdujące się po „W”, czyli z reguły 30, 40, 50 i 60, oznaczają lepkość oleju w wysokiej temperaturze. Im wyższa cyfra tym wyższa maksymalna temperatura otoczenia w jakiej olej może pracować.

Oznacza to, że olej syntetyczny 15W50 będzie miał lepsze właściwości smarne w wysokich temperaturach, a ze względu na swoją lepkość będzie lepiej odprowadzał temperaturę niż np. olej syntetyczny 0W30. Nie będzie się on jednak nadawał do pracy w niskich temperaturach. Oznaczenie oleju właściwego dla danego silnika jest z reguły podane przez producenta na korku oleju bądź w instrukcji obsługi samochodu. W nowych silnikach z reguły są to oleje 0W30 i 5W30.

Trudny wybór

Jak więc wybrać olej? Dla nowych samochodów najważniejsze jest aby charakteryzował się parametrami podanymi przez producenta i był syntetyczny. Nie bez znaczenia będą również odpowiednie dodatki. Dobrze jest sprawdzić, czy olej ma np. wysoką zawartość cynku poprawiającego jego właściwości i sprawiającego, że zmniejsza się zużycie elementów ruchomych. Do starszych silników, mających kilkanaście bądź kilkadziesiąt lat, odpowiednie będą zarówno oleje syntetyczne, półsyntetyczne jak i mineralne. Warto również sprawdzić kondycję starszego silnika przed zmianą oleju. Jeśli jego stan może być niezadowalający, należy wybrać olej bez środków czyszczących, które potencjalnie mogą sprawić, że ilość spalanego oleju wzrośnie. Wybór oleju jest kluczowym aspektem utrzymania samochodu, ponieważ jest on jednym z czynników odpowiadających za to, jak długo silnik naszego auta pozostanie w dobrej kondycji. Grupa PCC w swojej ofercie posiada szeroką gamę produktów przeznaczonych dla producentów olejów silnikowych i środków smarnych – od olejów bazowych, aż po dodatki poprawiające właściwości smarne.