Producenci kuszą nas droższymi odpowiednikami paliw, zapewniając przy tym o ich zdecydowanie lepszych parametrach, czy też zmniejszonym spalaniu. W rzeczywistości większa ich część kupuje paliwo od polskich dystrybutorów, obniżając tym samym koszty związane np. z jego transportem.
Skoro paliwa z różnych stacji pochodzą od tych samych lokalnych dostawców, to czy jest sens kupowania ich droższych odpowiedników? Odpowiedź na to pytanie jest stosunkowo prosta. Tak, ponieważ paliwa te różnią się grupami specjalistycznych dodatków, które dodawane są do nich przez poszczególne koncerny oraz zastosowaną przy ich uszlachetnianiu chemią paliwową. Czy jednak rzeczywiście warto inwestować w droższe paliwa wysokooktanowe? Czy dodatki do paliw w skuteczny sposób chronią silnik i mogą zagwarantować mu zwiększoną moc i wydajność? W tym artykule postaramy odpowiedzieć się na te pytania.
W zależności od zastosowanego rodzaju paliwa kluczowym jest dobranie odpowiednich dodatków uszlachetniających. Ze względu na różnicę w temperaturze spalania, innych modyfikatorów będzie wymagała benzyna, a jeszcze innych olej napędowy. Oczywiście istnieją także dodatki do paliw, które są aplikowane do obu rodzajów, pełniąc przy tym zbliżone funkcje. Ciekawostką jest to, że popularnie stosowane w lotnictwie paliwo naftowe zazwyczaj nie wymaga stosowania żadnych dodatków i procesów uszlachetniających.
Niezwykle szeroko stosowaną grupą dodatków do benzyny są inhibitory utleniania. Są one dodawane w celu przeciwdziałania procesowi utleniania paliwa w trakcie jego magazynowania. Proces ten jest niezwykle niepożądany, gdyż prowadzi do pogorszenia właściwości paliwa przez obniżenie jego liczby oktanowej.
Drugą bardzo ważną grupą dodatków są związki dyspergująco-emulgujące. Ich zadaniem jest utrzymanie osadów i produktów korozji w formie dyspersji. Doskonale w tej roli sprawdzą się produkty serii ROKAmer. Są to niejonowe środki powierzchniowo czynne, które mogą pełnić rolę dyspergatorów, emulgatorów oraz środków czyszczących. Dzięki zastosowaniu ROKAmerów możliwe jest usuwanie osadów powstałych w przewodach dolotowych, a także wtryskiwaczach. Dodatkowo, produkty te charakteryzują się doskonałymi właściwościami antypiennymi, co jest niezwykle pożądaną cechą przy transporcie i pompowaniu paliwa.
Kolejną ważną grupą dodatków dodawanych do benzyn są deemulgatory. Umożliwiają one oddzielanie się wody od benzyny w zbiorniku, co jest szczególnie istotne przy pompowaniu paliwa.
Oprócz wspomnianych powyżej dodatków, często stosowane są także substancje smarne i inhibitory korozji. Te pierwsze, dzięki zapewnieniu benzynie odpowiedniego smarowania ograniczają zużycie elementów pompy paliwowej. Z kolei inhibitory korozji tworzą barierę ochronną, zapobiegając oddziaływaniu czynników korozyjnych.
Olej napędowy, podobnie jak benzyna, również wymaga stosowania szeregu uszlachetniaczy. Większość z nich pełni podobne funkcje jak w przypadku benzyny. Jednak kluczowymi dodatkami dla oleju napędowego są depresatory, środki antypienne i antyelektrostatyczne, a także modyfikatory liczby cetanowej.
Stosowanie depresatorów, nazywanych inaczej antyżelami, jest niezwykle ważne, szczególnie w zimie. Obniżają one temperaturę blokowania zimnego filtra oraz temperaturę mętnienia oleju napędowego.
Z kolei środki antypienne mają za zadanie zapobieganie wytwarzaniu się piany podczas przygotowywania paliwa oraz napełniania zbiorników. Dobrze w tym celu sprawdzą się polecane już wcześniej środki o nazwie ROKAmer. Umożliwiają one zniwelowanie pienienia się oleju napędowego podczas pompowania, które może powodować wycieki. ROKAmery pozwalają na redukcję napięcia powierzchniowego między cieczą a powietrzem, dzięki czemu poprawiają drenaż piany, powodując tym samym jej redukcję.
Modyfikatory cetanowe mają za zadanie skrócenie okresu opóźniania zapłonu i zwiększenie szybkości spalania. Najczęściej stosowanymi środkami zwiększającymi liczbę cetanową są azotan 2-etyloheksylu (EHN) i nadtlenek di-tert-butylu (DTBP).
Ostatnią grupą dodatków są antyelektrostatyki, które zwiększają przewodność elektryczną oleju napędowego, co tym samym powoduje zmniejszenie zagrożenia wybuchem pożaru.
Na żywotność jednostek napędowych mają wpływ nie tylko paliwo i preparaty uszlachetniające, ale również substancje stosowane przy produkcji olejów i smarów. Warto w tym wypadku zwrócić uwagę na dodecylofenol. Jest to substancja stanowiąca półprodukt właśnie przy produkcji olejów i smarów. Z dodatkiem dwuwartościowego kationu wapnia, baru bądź magnezu, w procesie dalszego siarkowania umożliwia on wytwarzanie fenolanów o właściwościach myjących i antyutleniających. Dodecylofenol propoksylowany, dostępny jako produkt Petrotex DF30, jest dodatkiem chętnie stosowanym w paliwach silnikowych. Zawdzięcza to swoim właściwościom, dzięki którym zapobiega akumulacji osadów zaworowych i jednocześnie gwarantuje ich niski poziom w komorze spalania. Z kolei kwas ABS (Dodecylobenzene Sulfonic Acid) ze względu na swoje doskonałe właściwości dyspergujące, emulgujące, zwilżające i pianotwórcze często jest wykorzystywany w procesie czyszczenia metali w branży paliwowej. Także kwas solny o stężeniu 33-35% ma zastosowanie zarówno przy produkcji olejów i biopaliw, jak i do oczyszczania powierzchni metali.
Czy warto inwestować w paliwa uszlachetniane? Zdecydowanie tak. Syntetyczne dodatki do paliw nie tylko utrzymują silnik w doskonałym stanie, ale i wspomagają jego pracę w trudnych warunkach pogodowych. Popularne wśród kierowców diesli depresatory zwiększają płynność oleju napędowego w niskich temperaturach, a co za tym idzie – zapobiegają blokowaniu się filtra i przewodów paliwowych. Dodatki do benzyny bezołowiowej pokrywają ściany gniazd zaworowych warstwą ochronną i zabezpieczają je przed nadmierną eksploatacją. Preparaty funkcyjne, które mają działanie oczyszczające, usuwają zalegające w silnikach nagary i niwelują „szkody” powodowane tankowaniem paliw niskiej jakości. Istnieje również cały szereg rozmaitych preparatów wspomagających poszczególne funkcje: preparaty do filtrów DPD obniżające temperaturę utleniania sadzy, preparaty zapobiegające „starzeniu się” benzyny dla aut z LPG, czy te ogólnie poprawiające jakość paliwa. Te ostatnie wiążą wodę i czyszczą układ paliwowy, dzięki czemu wpływają na ekonomię jazdy.
Użytkowanie silników w oparciu o najtańsze paliwa i cyklicznie „doinwestowanie” w dedykowane preparaty o działaniu ochronnym na pewno ma sens z ekonomicznego punktu widzenia. Z perspektywy ochrony silnika i dbałości o długą żywotność podzespołów, zdecydowanie korzystniej wypada tankowanie paliwa lepszej jakości. Odpowiednie mieszanki uszlachetniające nie spowodują oczywiście, że 20-letni motor zyska osiągi nowego auta. Nie ma też co liczyć na uzyskanie spektakularnych wyników w nowszych jednostkach. Ale pewnym jest, że stosowanie wysokiej jakości paliw jest w stanie zapewnić bezawaryjną pracę jednostki napędowej przy niskiej emisji zanieczyszczeń przez wiele lat.
