O trudnopalnych cieczach hydraulicznych rzadko rozmawiamy na co dzień. Okazuje się jednak, że mamy z nimi do czynienia częściej niż nam się wydaje. Zastanówmy się więc gdzie takie ciecze są wykorzystywane i jakie właściwości je charakteryzują.
Układy hydrauliczne znajdują coraz liczniejsze zastosowania w różnych przemysłach, min. w maszynowym, metalurgicznym czy samochodowym i wielu innych. By zapewnić trwałość, poprawność działania i niezawodność układu stosuje się różnego rodzaju ciecze hydrauliczne. We współczesnych układach ciecze te spełniają min. takie funkcje:
Pierwszą znaną cieczą hydrauliczną była woda, jednak w tej chwili używa się jej już w niewielu instalacjach i zawsze wzbogaconą np. o środki antykorozyjne. Niestety jako ciecz hydrauliczną charakteryzowały ją głównie negatywne cechy: powodowała korozję, miała zbyt małą lepkość, brakowało jej właściwości smarnych itp. Dlatego też zaczęto opracowywać nowe formulacji. Obecnie produkowane wyróżniamy takie rodzaje cieczy hydraulicznych jak:
Na szczególną uwagę zasługują trudnopalne ciecze hydrauliczne stosuje się w układach urządzeń i maszyn, które pracują w wyjątkowo trudnych warunkach. Zwykle tam, gdzie istnieje wysokie ryzyko zapalenia się cieczy hydraulicznej w skutek kontaktu z otwartym płomieniem czy też iskrą elektryczną. Dzięki zastosowaniu trudnopalnych płynów hydraulicznych eliminuje się ryzyko zagrożenia pożarowego.
Trudnopalne ciecze hydrauliczne sklasyfikowane zostały w normie ISO 6743-4:1999, którą w Polsce znamy jako PN-EN ISO 6743-4:2003 Środki smarowe, oleje przemysłowe i produkty podobne (klasa L). Klasyfikacja. Część 4: Grupa H (Układy hydrauliczne). Według niej wyróżniamy 6 kategorii tych cieczy (Tabela1 – sporządzona na podstawie w/w normy).
Tab. 1 Podział trudnopalnych cieczy hydraulicznych.
Oferowane produkty
Na Portalu Produktowym Grupy PCC znaleźć możemy trzy gotowe formulacje płynów hydraulicznych. Pierwsze dwa z nich to Polikon TEST i Polikon TEST 50. Są to trudnopalne ciecze hydrauliczne typu HFC. Stanowią mieszaninę glikoli, związków powierzchniowo – czynnych, dodatków funkcyjnych, barwników oraz wody. Glikole zapewniają dobre właściwości niskotemperaturowe. Są one przeznaczone do testowania, konserwacji i transportu urządzeń hydraulicznych. Stosowane są w przemyśle wydobywczym, a także maszynowym. Charakteryzują je bardzo dobre właściwości smarne i niska temperatura krzepnięcia. Dodatkowo są to środki niepalne, zawierają dodatki antykorozyjne oraz antypienne, są łagodne dla uszczelnień i bardzo dobrze rozpuszczają się w wodzie. Polikon TEST można stosować w temperaturach do -35oC. Natomiast Polikon TEST 50 wyróżnia możliwość zastosowania w temperaturach do -50oC.
W ofercie znajdziemy także Roksol HSG. Jego skład opiera się na bazie oleju naturalnego, glikoli, związków powierzchniowo – czynnych, polimerów, wody oraz pakietu dodatków uszlachetniających. Zastosowanie znajduje w przemyśle koksowniczym, wydobywczym, metalurgicznym i hutniczym. Ta trudnopalna ciecz hydrauliczna dobrze rozpuszcza się niskich alkoholach alifatycznych i w wodzie. Temperaturę krzepnięcia odnotowuje się na poziomie -15oC. Dzięki właściwościom smarnym produkt można stosować jako trudnopalny olej w przemyśle metalurgicznym. Jest on przeznaczony również do zastosowania w układach hydraulicznych maszyn, które pracują w szczególnie trudnych warunkach (jak np. w górnictwie).
Grupa PCC posiada w swojej ofercie również oleje bazowe, które wykorzystywane są przez formulatorów trudnopalnych płynów hydraulicznych. Seria Rokolub FR to w pełni syntetyczne oleje stworzone na bazie arylowych estrów fosforowych. Zgodnie z normą ISO 6743-4 te trudnopalne ciecze hydrauliczne serii Rokolub FR sklasyfikowane są jak typ HFDR i spełniają następujące klasy lepkości (ISO VG): 32, 46, 68. Seria Rokolub FR charakteryzuje się wyjątkową ognioodpornością, dzięki czemu produkty te można stosować na obszarach gdzie występuje ryzyko wystąpienia pożaru. Ich unikatowe właściwości samogasnące i wyjątkowa odporność na ogień zwiększają bezpieczeństwo pożarowe w warunkach narażenia cieczy na kontakt z ogniem. Produkty z tego asortymentu są skutecznie stosowane jako ciecze trudnopalne w przemysłowych układach hydraulicznych, turbinach i sprężarkach. Dodatkowo Rokolub FR T-46 ultra jest wykorzystywany do opracowywania specjalistycznych olejów trudnopalnych stosowanych w elektrohydraulicznych systemach sterowania w przemyśle energetycznym oraz olejów turbinowych do smarowania urządzeń w elektrowniach.
To tylko krótki wstęp do bardzo rozległego zagadnienia. Miejmy jednak świadomość jak ważną rolę odgrywają ciecze hydrauliczne oraz jak istotny jest dobór odpowiednich produktów by zapewnić bezpieczną i sprawną pracę.
