Wegańskie i wegetariańskie. Jak rozpoznać kosmetyk wege?

Faktem jest, że wegańskie i wegetariańskie produkty kosmetyczne są bardzo często kupowane nawet przez osoby nie będące na specjalnej diecie. Dlaczego? Ponieważ są to preparaty bardzo bezpieczne i z reguły posiadają doskonałą jakość w stosunku do ceny. Zawierają doskonale dobrane składniki pochodzenia roślinnego, nie zawierają konserwantów i bardzo dobrze się wchłaniają. Oferta produktów wege już dziś jest bardzo bogata. Producenci kosmetyków chętnie rozwijają tego typu linie produktowe, ponieważ rynek wykazuje coraz większe zainteresowanie tym co zdrowe i ekologiczne.

Jaki kosmetyk wybrać spośród wielu propozycji? Czy faktycznie jego skład gwarantuje że dany produkt jest wegański lub wegetariański? Surowce do produkcji kosmetyków mogą mieć zarówno pochodzenie roślinne jak i zwierzęce.

Producenci wyrobów kosmetycznych nie mają obowiązku zamieszczania na opakowaniach informacji o pochodzeniu składników użytych w formulacjach kosmetycznych.  Jak więc uzyskać pewność, że dany produkt jest w pełni wegański? Pomocne są w tym przypadku oznaczenia i logotypy certyfikatów, zaświadczających, że dany kosmetyk nie zawiera surowców pochodzenia zwierzęcego ani ich pochodnych chemicznych.  Najbardziej znane międzynarodowe certyfikaty dla kosmetyków wegańskich to Vegan Trademark, oraz V-Label. Polskim certyfikatem jest Znak V.

Jaka jest różnica między kosmetykiem wegańskim a wegetariańskim?

Produkty kosmetyczne dla wegan

Kosmetyki produkowane dla wegan nie mogą absolutnie zawierać żadnych składników pochodzenia zwierzęcego lub nawet ich pochodnych.  Należy pamiętać o tym, że zarówno kosmetyki białe, kolorowe jak i środki higieny osobistej często zawierają w składzie substancje pochodzenia zwierzęcego.

Kremy, balsamy, maseczki czy pomadki do ust często wytwarza się z wykorzystaniem mleka, wosku pszczelego, tłuszczów zwierzęcych czy też pigmentów zwierzęcych.

Obecność tych składników w formulacjach kosmetycznych nie jest jednak niezbędna. Można je zastąpić substancjami pochodzenia roślinnego o tożsamym działaniu, zachowując te same, a nawet lepsze właściwości pielęgnacyjne, odżywcze czy upiększające.

Kosmetyki wegańskie nie tylko nie zawierają składników zwierzęcych i ich pochodnych, ale często bazują na tym, co najlepsze dla naszej skóry – naturalnych wyciągach roślinnych, ekstraktach ziołowych i minerałach. Dotyczy to zarówno kosmetyków pielęgnacyjnych, jak i kosmetyków kolorowych do makijażu. W produkcji kosmetyków wegańskich zabronione są takie składniki jak na przykład miód, mleko, kit pszczeli czy preparaty witaminowe pozyskane ze zwierząt.

Reasumując, wegańskie produkty kosmetyczne muszą składać się tylko z naturalnych ekstraktów kwiatów, ziół, warzyw, owoców oraz olejków eterycznych. Można przy ich tworzeniu stosować wyłącznie wyciągi roślinne lub mineralne, które są pozyskiwane w zgodzie z zasadami wyznawanymi przez wegan – czyli bez naruszania praw zwierząt do wolności i życia w naturalnym środowisku oraz z poszanowaniem ich godności.

Kosmetyki dla wegetarian

Kosmetyki wegetariańskie to produkty, które nie zawierają składników wytworzonych ze zwierząt. W procesie ich powstawania zwierzęta nie były też krzywdzone ani wykorzystywane, zarówno w sposób bezpośredni, jak i pośredni (np. poprzez zanieczyszczenie wody lub gleby).

Kosmetyki dla wegetarian są obecnie bardzo popularne wśród osób, które  eliminują różne składniki i produkty wytworzone ze zwierząt, w związku ze stosowaną dietą i stylem życia. Są to często bardzo dobre preparaty nietestowane na zwierzętach, przewyższające jakością  szereg propozycji kosmetycznych dostępnych w drogeriach. Kosmetyki te mają doskonale dobrane składy i wykazują bardzo wysoką skuteczność działania.

Kosmetyki dla wegetarian i wegan z reguły posiadają na opakowaniach odpowiednie oznaczenia. Czasem jednak warto zapoznać się dokładnie z ich komponentami. To, co dobre dla wegetarianina ( np. kosmetyki z dodatkiem wosków pszczelich) nie koniecznie musi sprawdzić się u weganina. Różne osoby mają też inny poziom tolerancji na poszczególne składniki pochodzenia naturalnego, które mogą powodować alergie i uczulenia.

Cruelty Free – produkty nietestowane na zwierzętach

Kolejnym istotnym warunkiem, które kosmetyki muszą spełnić, aby uznać je w pełni za wegańskie czy wegetariańskie jest również brak testów na zwierzętach.

Kosmetyki dedykowane dla wegan to preparaty zawierające komponenty, które nie zostały okupione cierpieniem zwierząt na żadnym etapie powstawania. Dotyczy to zarówno gotowych do użytku produktów kosmetycznych, jak i wszystkich składników i dodatków zawartych w składzie.

Dzięki produktom wegańskim wiemy, że dbałość o zdrowie, wygląd i higienę nie wymaga stosowania produktów odzwierzęcych w żadnej możliwej formie. Fakt ten dotyczy właściwie wszystkich rodzajów kosmetyków- począwszy od pielęgnacji ciała i twarzy, poprzez kosmetyki kolorowe, aż po środki higieny osobistej czy preparaty fryzjerskie do farbowania i stylizacji włosów.

11 marca 2013 roku Unia Europejska wprowadziła do stosowania całkowity zakaz testowania na zwierzętach produktów kosmetycznych i ich komponentów. Poza granicami Unii Europejskiej należy więc zwracać baczną uwagę na oznakowanie etykiet kosmetyków, które nas interesują.  Oznaczenia takie jak Leaping Bunny Seal, Vegan Flower, Natrue Seal, Natrue Seal, Ecocert, Ecocert Cosmos, PETA to certyfikaty, które potwierdzają między innymi brak testowania na zwierzętach.

Do sprzedaży na terenie Unii są jednak wciąż dopuszczone produkty, które testowano jeszcze przed 11 marca 2013. Sporo różnych składników, które wchodzą w skład kosmetyków dostępnych na rynku,  podlega też wytycznym Rozporządzenia REACH, a te nadal mogą być testowane na zwierzętach. Składniki te, oprócz zastosowania w kosmetykach, używane są również do produkcji leków czy detergentów.

Czy produkt wegański lub wegetariański jest mniej skuteczny od tradycyjnego?

Nic bardziej mylnego! Opinia o niższej skuteczności wegańskich czy wegetariańskich kosmetyków to mit. Komponenty tych produktów są dobierane i badane z ogromną starannością. Z reguły wykazują znacznie lepsze działanie pielęgnacyjne niż tradycyjne produkty drogeryjne.

Produkty „wege” skutecznie eliminują  podrażnienia skóry. Doskonale nawilżają i przywracają jej świeżość i blask. Kosmetyki kolorowe z wegańskiej półki, sprawiają że perfekcyjny makijaż można wykonać bez  szkody dla skóry i co ważne, bez szkody dla zwierząt. Kosmetyki wegańskie i wegetariańskie są pełne specjalnie wyselekcjonowanych i sprawdzonych darów natury.

Przykłady składników kosmetycznych pochodzenia zwierzęcego i ich wegańskie zamienniki.

• cholesterol – substancja otrzymywana z tłuszczu zwierzęcego. Jego roślinnym odpowiednikiem jest sterol, który można otrzymać np. z soi.
• cywet (cybet) – to wydzielina pozyskiwana z gruczołów niewielkiego ssaka pochodzącego z Afryki i Azji. Cywet jest bardzo popularny jako substancja zapachowa w produkcji perfum, ponieważ jego zapach jest bardzo zbliżony do zapachu piżma. W tym przypadku substancją alternatywną może być olejek labdanum.
• cysteina – to substancja pozyskiwana z keratyny pochodzącej z rogów i włosów zwierzęcych. Alternatywne źródła bogate w cysteinę to na przykład orzechy włoskie lub ziarna słonecznika.
• chityna, chitosan – to naturalne substancje zagęszczające stosowane w preparatach utrwalających do włosów. Wytwarza się je z pancerzy i skorup owadów i skorupiaków. Produkty roślinne stanowiące zamienniki tych substancji to mączka z chleba świętojańskiego czy też guma ksantanowa.
• elastyna – to substancja białkowa, którą otrzymuje się z ścięgien karku bydła. Ma działanie odżywcze, uelastyczniające i ujędrniające. Alternatywą roślinną dla elastyny jest białko pszenicy lub sojowe.
• gliceryna – to substancja uzyskiwana z łoju wołowego. Posiada właściwości nawilżające i natłuszczające, co sprawia, że jest znakomitym składnikiem kremów, balsamów i innych białych kosmetyków. Bardzo dobrym zamiennikiem jest tutaj gliceryna roślinna, którą uzyskuje się w procesie zmydlania olejów i tłuszczy roślinnych.
• guanina – jest pigmentem wykorzystywanym w produkcji kosmetyków kolorowych (cienie do powiek, lakiery do paznokci, pudry, szminki). Wytwarza się ją z rybich łusek.  Roślinną alternatywną dla guaniny może być mika.
• jedwab – cenny surowiec wytwarzany przez jedwabniki. Wykorzystuje się go nie tylko w produkcji kosmetyków, ale także w branży tekstylnej oraz medycynie.  Proteiny jedwabiu lub nici jedwabne stosowane są głównie jako składniki kremów i preparatów do pielęgnacji włosów. Jako zamiennik jedwabiu z powodzeniem sprawdza się np. aloes, mika, czy roślinny kwas hialuronowy.
• koszelina (karmin, E120) – popularny czerwony barwnik stosowany w kosmetyce kolorowej (pomadki, cienie do powiek). Pozyskuje się go owadów z gatunku pluskwiaków – czerwców kaktusowych. Źródłem naturalnych pigmentów roślinnych mogą być buraki, rokitnik zwyczajny, łuski cebuli, jagody, czarny bez, kora szakłaku i wiele innych. Roślinne barwniki to antocyjany, czy też antocyjanozydy, należą do flawonoidów. Charakteryzują się różnymi odcieniami kolorów czerwonego, niebieskiego i fioletowego. Mają charakter glikozydów, czyli w ich skład wchodzą części cukrowe pochodzące najczęściej od glukozy, a rzadziej od: galaktozy, ksylozy, ramnozy i arabinozy. Barwa antocyjanów zależy od pH środowiska, w jakim się one znajdują. W przypadku pH poniżej 7 (kwaśne) są one czerwone, a w pH obojętnym lub zasadowym (pH > 7) mają barwę niebieską lub fioletową.
• keratyna – to substancja pozyskiwana z kopyt i rogów, piór czy owczej wełny. Dzięki zawartości keratyny w preparatach do pielęgnacji włosów, stają się one błyszczące, elastyczne i gładkie. Substancja ta ma również działanie wzmacniające.  W kosmetykach wegańskich keratynę można zastąpić proteinami sojowymi.
• kolagen – to substancja białkowa pochodzenia zwierzęcego, wykorzystywana do produkcji wielu preparatów kosmetycznych. Zapewnia utrzymanie gładkości, elastyczności, dobrego napięcia i nawilżenia skóry. Źródłem kolagenusą produkty pochodzenia zwierzęcego: wołowina, wieprzowina, mięso ryb, kałamarnic, ośmiornic. Pozyskać go można z kości, skór, skórek, ścięgien zwierzęcych. W kosmetykach wegańskich zamiast kolagenu  stosuje się tzw. fitokolagen pozyskiwany z alg morskich.
• kwas hialuronowy  jest to związek chemiczny, który w organizmie człowieka występuje naturalnie w postaci soli sodowej (hialuronianu sodu). Dawniej uzyskiwano go z tkanek zwierzęcych – skóry rekina, gałek ocznych bydła i grzebieni kogutów. Obecnie głównym źródłem kwasu hialuronowego są szczepy bakterii z rodzaju Streptococcus equi. Natomiast do procesu produkcji wykorzystywane jest zjawisko nazywane fermentacją mikrobiologiczną.
• kwas stearynowy jest substancją organiczną. Należy do nasyconych kwasów tłuszczowych. Jest  składnikiem stearyny. Wykorzystuje się go jako podstawowy komponent wielu maści i kremów. Kwas stearynowy pozyskuje się z żołądków świń. Alternatywą pochodzenia roślinnego jest kwas stearynowy wytwarzany z  tłuszczy roślinnych, np. oleju kokosowego czy palmowego.
• lanolina – jest popularną substancją pochodzącą z wydzieliny gruczołów łojowych owiec. Znajduje zastosowanie w produkcji kosmetyków białych, gdzie  pełni rolę emolienta i emulgatora. Roślinnym zamiennikiem lanoliny  tłuszcze roślinne.
• lecytyna – produkt pochodzenia zwierzęcego otrzymywany z tkanki nerwowej zwierząt lub jaj. Charakteryzuje się bardzo dobrymi właściwościami odżywczymi i wzmacniającymi.  Lecytynę pochodzenia roślinnego uzyskuje się z soi oraz nasion słonecznika.
• mleczko pszczele – wytwarzane jest w gruczołach pszczół robotnic. Stanowi główny pokarm królowej pszczół. Posiada działanie odżywcze i wygładzające, co sprawia, że jest wykorzystywane do produkcji pielęgnacyjnych preparatów kosmetycznych (kremy, balsamy do ciała). Wegańskim  zamiennikiem mleczka pszczelego może być wyciąg z żywokostu lub aloesu.
• propolis – to popularna w kosmetyce i farmaceutyce substancja wytwarzana przez gruczoły woskowe pszczół. Wykazuje bardzo dobre właściwości antybakteryjne. Roślinną alternatywą propolisu są wyciągi z korzenia lukrecji czy ekstrakt z oczaru wirginijskiego.
• szelak – to specyficzna żywica, którą wydzielają owady. Posiada doskonałe właściwości nabłyszczające. Stosuje się ją do produkcji lakierów do włosów oraz lakierów do paznokci. Roślinne alternatywy dla szelaku to woski roślinne lub mika.
• witamina A – dobroczynna dla skóry, wytwarzana jest z rybiej wątroby, masła lub żółtka jaja. Doskonale nadaje się do produkcji kremów  przeciwzmarszczkowych. Witaminę A  można produkować syntetycznie lub pozyskiwać z marchwi, moreli lub trawy cytrynowej.
• wosk pszczeli – substancja naturalna o doskonałym działaniu nawilżającym, odżywczym i uelastyczniającym skórę. Jako składnik kremów i balsamów ułatwia ich aplikacją i wchłanianie. Roślinną alternatywą wosku pszczelego jest np. wosk karnauba, wosk kandelila, olej kokosowy lub z awokado.

Gdzie kupić wegańskie surowce i dodatki do kosmetyków?

Surowców kosmetycznych pochodzenia zwierzęcego i ich zamienników jest na rynku wiele. Nie sposób wymienić wszystkich, ale warto zapoznać się z ofertą producenta, który proponuje branży kosmetycznej szereg najwyższej jakości surowców i dodatków kosmetycznych wege. Przykładem mogą tu posłużyć produkty z grupy Rokamin (Coco Betaine) czy Rosulfanów (Ammonium Lauryl Sulfate) z oferty Grupy PCC. Obie grupy produktów zostały wytworzone w oparciu o naturalne składniki pochodzenia roślinnego. Są to produkty ekologiczne, nie testowane na zwierzętach i przyjazne dla skóry. Nie zawierają alergenów ani nanomateriałów.  Rokaminy i Rosulfany, to grupy surfaktantów, które doskonale sprawdzają się jako składniki następujących produktów gotowych :

• kosmetyki i detergenty;
• szampony i szampony koloryzujące;
• odżywki do włosów;
• pianki do golenia;
• płyny do kąpieli;
• płyny i żele pod prysznic;
• mydła w płynie;
• preparaty do higieny intymnej;
• kosmetyki do mycia twarzy;
• płyny micelarne;
• preparaty do higieny jamy ustnej.