Sorbitan Oleate to nazwa INCI monooleinianu sorbitanu. Nazewnictwo INCI to międzynarodowa nomenklatura dla składników i substancji kosmetycznych, standaryzująca system podawania nazw składników w kosmetykach. Sorbitan Oleate jako emolient, stabilizator emulsji czy substancja kondycjonująca jest powszechnie wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym. Otrzymywany jest podczas reakcji kondensacji kwasu oleinowego z sorbitolem.
Sorbitan Oleate stanowi ester kwasu oleinowego, będącego przykładem nienasyconego kwasu tłuszczowego (C18H34O2) oraz sorbitolu, który należy do grupy alkoholi cukrowych (C6H14O6). W literaturze określany jest również nazwą zwyczajową: oleinian sorbitanu lub monooleinian sorbitanu. Numer CAS tego związku to 1338-43-8. Stanowi on jednoznaczne określenie numeryczne przypisane substancji chemicznej przez amerykańską organizację, jaką jest Chemical Abstracts Service (CAS). Sorbitan Oleate występuje w postaci lepkiej cieczy o barwie od żółtej do brązowej. Jest dobrze rozpuszczalny w etanolu, oleju mineralnym, a także olejach roślinnych. Natomiast charakteryzuje się bardzo słabą rozpuszczalnością w wodzie. Oleinian sorbitanu jest typem składnika, który może mieć pochodzenie zwierzęce, roślinne oraz syntetyczne. Najczęściej dominuje pochodzenie roślinne, będące wynikiem pozyskiwania kwasu oleinowego do syntezy z oliwy z oliwek, masła czy tranu.
Z chemicznego punktu widzenia monooleinain sorbitanu powstaje w wyniku wiązania sorbitanu (odwodnionej cząsteczki sorbitolu) z nienasyconym kwasem tłuszczowym (kwasem oleinowym), który tworzy cząsteczki częściowo rozpuszczalne w wodzie (sorbitan) i częściowo rozpuszczalne w oleju (kwas oleinowy). Budowa powstałych cząsteczek determinuje jego właściwości i zastosowanie.
Oleinian sorbitanu w formulacjach kosmetycznych pełni funkcję składnika bazowego. Substancje bazowe są niezbędnymi elementami potrzebnymi do stworzenia kosmetyku. Odpowiadają za postać w jakiej on występuje, a także pozwalają na wprowadzenie pozostałych komponentów, w tym substancji aktywnych. Sorbitan Oleate będąc składnikiem bazowym, jest emulgatorem lipofilowym w emulsjach typu W/O (cząsteczki wody zawieszone w fazie oleistej). Cechą charakterystyczną emulsji typu W/O jest silne oddziaływanie spowodowane niewielkimi odległościami pomiędzy zawieszonymi w emulsji kroplami wody. Z tego powodu, takie układy dyspersyjne są polecane do pielęgnacji skóry suchej. Jako emulgator chroni również kosmetyk przed rozwarstwieniem w trakcie jego przechowywania. Ponadto Sorbitan Oleate działa w formulacjach kosmetycznych jak dyspergator, a także niejonowy środek powierzchniowo czynny, czyli surfaktant. Kosmetyki zawierające w składzie oleinian sorbitanu wykazują właściwości silnie nawilżające. Zapobiegają utracie wody przez naskórek i przesuszeniom spowodowanym przez inne detergenty o znacznej sile. W kosmetykach przeznaczonych głównie do makijażu, czyli tzw. kosmetykach kolorowych dysperguje zawarte w nich pigmenty oraz filtry mineralne w preparatach przeciwsłonecznych (pozwala im równomiernie się rozproszyć w całej objętości formulacji kosmetycznej).
Oleinian sorbitanu jest stosowany w różnych formułach w przemyśle kosmetycznym, w tym produkty do pielęgnacji skóry, produkty do oczyszczania skóry (pianki myjące, żele, płyny micelarne), produkty nawilżające, do makijażu oczu i pozostałe produkty do makijażu. Postrzegany jest również jako składnik zapachowy.
Sorbitan Oleate choć jest powszechnie wykorzystywany do wytwarzania formulacji kosmetycznych, ze względu na swoje właściwości znajduje zastosowanie również w innych branżach:
• produkty zawierające Sorbitan Oleate takie jak np. ROKwin 80 oferowany przez Grupę PCC, mają zdolność gaszenia piany;
• stosowany w emulsyjnych środkach wybuchowych, które wykorzystywane są w przemyśle wydobywczym;
• służy jako plastyfikator PVC do produkcji kompozycji używanych do pokrywania papieru i folii metalowych;
• w polimeryzacji styrenu, butadienu i kopolimeru butadien-styren pełni funkcje stabilizatora emulsji.
Ze względu na brak występowania reakcji alergicznych na produkty kosmetyczne zawierające Sorbitan Oleate, został on uznany za produkt bezpieczny pod obowiązującymi warunkami oraz przy stosowanych stężeniach. Dane pochodzące z raportów bezpieczeństwa stosowania Sorbitanu Oleate, podają rzadkie przypadki występowania podrażnień skóry (nasilone problemy trądzikowe, wypryski, zaskórniki) po kontakcie z produktem. Dotyczą one głownie osób, które cierpią z powodu poważnych chorób skóry.
